Dzieci poznają świat – warto stwierdzić ten oczywisty fakt, aby przypomnieć każdemu, że okres dzieciństwa służy nauce, między innymi zdrowego radzenia sobie z gniewem, zmęczeniem, strachem i rozładowywania emocji. Napady złości u dzieci wbrew pozorom to nie tylko koszmar rodziców, u których często pierwszym odruchem jest irytacja, ale istotny element dorastania i kształtowania osobowości.
Atak złości i ataki histerii u dzieci w wieku od dwóch do czterech lat – jak na nie reagować?
Z pewnością słyszałeś lub słyszałaś już o etapach rozwoju dzieci, które pozwalają obserwować maluchy, czy rozwijają się zdrowo. W przypadku dwulatków, trzylatków i czterolatków można zaobserwować tzw. fazę buntu, kiedy wszystko jest “na nie”, a atak złości może spowodować wiele czynników. Warto jednak pamiętać o tym, że napady histerii u dzieci nie wynikają ze złośliwości córki lub syna, a na pewno maluchy nie robią tego po to, aby zepsuć Ci dzień. Jeśli tego typu uczucia towarzyszą Ci stale czy też mocno nasilają się podczas napadów agresji dziecka, warto skonsultować się z psychologiem oraz wykonać badania. Zaburzenia hormonalne mogą bowiem bardzo mocno wpływać na samopoczucie zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn. Jak jednak reagować na napady agresji? Przede wszystkim należy zrozumieć co jest powodem takiego zachowania dziecka.
Napady złości – przyczyny
Jeśli jest to zmęczenie lub zaburzenie rytmu dnia, naucz córkę lub syna, aby komunikowali z Tobą swoje potrzeby. Tak samo w przypadku głodu. Ważnym aspektem jest też to, czy napady złości u dzieci są powtarzalne. Jeśli natomiast zdarza się to w sytuacji, kiedy odmawiasz kupna słodyczy czy zabawki lub też maluch nie chce ubrać ciepłej kurtki, pomimo tego, że na dworze jest -5°, nie należy ustępować. Nauka przestrzegania zasad oraz radzenia sobie z emocjami są bardzo istotne, tak samo jak nauka cierpliwości. Wszystko to bowiem ostatecznie wpływa na to, jak dzieci będą sobie radzić w kontaktach jako dorośli.
Napady złości u dzieci w wieku od pięciu do siedmiu lat – czy jest się czego obawiać?
Napady złości u dzieci w wieku 5-7 lat wcale nie są niczym dziwnym, chociaż dla wielu rodziców będą one nie do przyjęcia. W tym wieku wiele osób wymaga bowiem od córek i synów, aby nie zachowywali się jak przysłowiowe dzieci. Jeśli do tej pory również miałeś lub miałaś takie podejście, warto zadać sobie jedno pytanie: jak inaczej mają zachowywać się pięcio-, sześcio- i siedmiolatki? Jeśli dziecko nie wie, jak wyrażać złość, oznacza to, że należy się zastanowić nad przyczynami takiego zachowania oraz odpowiednią komunikacją w rodzinie. Karanie, krzyczenie, a także czekanie, aż córka lub syn wyrosną z takich zachowań, do niczego nie prowadzi. Napady agresji oraz ataki histerii, jeśli dziecko właśnie rozpoczęło wychowanie przedszkolne, uczęszcza do zerówki czy też do pierwszej klasy, mogą się wiązać właśnie z tymi wydarzeniami. Różnice pomiędzy przedszkolem a edukacją wczesnoszkolną są ogromne – w końcu to koniec z zabawami i ciągłym ruchem, na lekcjach trzeba przecież siedzieć w ławce. Również zbyt wczesne posłanie dzieci do szkoły może skończyć się takimi reakcjami.
Jak wyrażać złość? Zastanów się, jaki przykład Ty oraz partner/partnerka dajecie swojemu dziecku
Komunikacja w rodzinie jest bardzo istotna. Niezależnie od tego, czy napady złości u dzieci wynikają z etapu rozwoju, zmian, do których można zaliczyć pójście do szkoły, ale też śmierć bliskiego czy rozwód rodziców, nie możesz traktować córki lub syna tak, jakby to ich nie dotyczyło. To, jak wyrażać złość, dziecko będzie obserwować także na podstawie Twoich i partnera/partnerki zachowań – jeśli komuś w rodzinie zdarza się reagować agresywnie lub po prostu jest agresywny, maluch nie rozpozna tego jako zachowań, których nie należy powtarzać, chyba, że otrzyma komunikat, aby tak nie robić. Oczywiście, istotna będzie też zmiana u dorosłego.
Rozmowa o złości
Każdy atak złości u dziecka na pewno warto przegadać, spróbować się dowiedzieć, co było jego powodem. Strach, zmęczenie, głód, zepsuta zabawka, nieumiejętność poradzenia sobie z układanką – powodów może być mnóstwo! Najważniejsze to nie reagować krzykiem, śmiechem czy karami. Nauka samokontroli powinna opierać się na pozytywnych emocjach, zamiast na przykład na strachu czy wstydzie. Jeśli natomiast napady agresji powtarzają się w miejscach takich jak sklep oraz po odmowie zakupu słodyczy, a do malucha nie da się dotrzeć, zadbaj o jego bezpieczeństwo. Stosuj tylko krótkie komunikaty, zabierz dziecko w bezpieczne miejsce, zachowaj spokój, a potem porozmawiaj o tym, co się stało. Warto zacząć od “Widzę, że coś cię zdenerwowało.”, ucz też córkę lub syna rozpoznawania emocji po ataku histerii. Polecamy zachować taki schemat podczas rozmowy:
- opisz, co zdenerwowało dziecko, co się stało,
- zauważ, jak fizycznie zareagowało dziecko (np. zrzuciłeś coś z półki w sklepie, uderzyłeś/uderzyłaś kota),
- opisz, jakie emocje spowodowało to wydarzenie u dziecka (jesteś na mnie zły/zła, gniewasz się),
- wytłumacz, dlaczego się na coś nie zgodziłeś/zgodziłaś lub, jeśli to nie Twoja decyzja była powodem napadu złości u dziecka, zaproponuj rozwiązanie (pójdziemy do kuchni i dam ci jogurt, pobawimy się ulubioną zabawką).
Centrum psychoterapeutyczne Happy Life – poradź się specjalisty, jeśli Twoje dziecko ma napady agresji i histerii.
Niezależnie od powodów napadów złości u dzieci, jeśli martwi Cię zachowanie Twojej córki lub syna, zawsze możesz skorzystać z konsultacji u psychologa. Pamiętaj, że nie oznacza to, że jesteś czy też jesteście złymi rodzicami – tak samo jak maluchy uczą się emocji, tak samo dorośli poznają nowe metody wychowawcze oraz pracują nad swoimi reakcjami. Podczas wizyty omówisz wszystko, co Cię martwi, a w razie potrzeb psycholog zaprosi Cię ponownie z dzieckiem. Wizytę możesz wygodnie umówić poprzez naszą stronę internetową, do czego oczywiście serdecznie zachęcamy.