Osoba w depresji, kolokwialnie mówiąc, nie ma lekko, a zdecydowanie nie jest jej łatwiej, kiedy w otoczeniu wszyscy lekceważą jej stan i uważają, że choroba jest “nowoczesnym wymysłem”. Niestety, takie sytuacje wciąż się zdarzają, a słynne “uśmiechnij się, będzie ci lepiej” oraz “inni mają gorzej” zawsze boli tak samo. Jak więc okazać wsparcie osobie w depresji?
Wsparcie osoby w depresji – zacznij od najprostszej rzeczy, czyli odpowiedniej komunikacji i drobnych gestów
Często wydaje nam się, że słowa to za mało, aby wyrazić nasze uczucia. Warto jednak pamiętać, że osoba w depresji może całkowicie zamknąć się w sobie i nie chcieć prosić o pomoc. W takich sytuacjach wsparcie w postaci jasnego komunikatu, który brzmi: “Nie jesteś sam/sama i możesz na mnie liczyć”, “Czy mogę coś dla Ciebie teraz zrobić?”, “Przykro mi się, że jest Ci ciężko. Widzę, że Twój stan jest poważny”, będzie bardzo istotne. Depresja to choroba, podczas której zapomina się o tym, że bliscy o nas myślą i nas kochają. Nie wynika to wcale z samolubstwa, jak mogłoby to zarzucić wiele osób, a obniżenia poczucia własnej wartości. Kiedy jedyne, o czym myślisz to to, że jesteś beznadziejny lub beznadziejna, wsparcie oraz pomoc, np. ugotowanie lub przyniesienie obiadu, zrobienie zakupów, posprzątanie pokoju czy mieszkania, będą znaczyć naprawdę wiele. Na pewno ostatnie, czego potrzebuje osoba w depresji to porównywanie do innych oraz negowania choroby – dlatego właśnie przemyślana komunikacja to najprostszy sposób, aby okazać swoje wsparcie.
Motywowanie w depresji, czyli pamiętaj o tym, że nie musisz godzić się na wszystkie zachowania bliskiej osoby
Zrozumienie i współczucie to jedno, czym innym jest jednak godzenie się na wszystkie zachowania osoby w depresji. Pamiętaj, że choroby i zaburzenia psychiczne nie są powodem do tego, aby traktować innych w sposób agresywny, nieprzyjemny lub też wrogi. Motywowanie w depresji nie powinno też być wiązane z przekupstwem – kolejny raz warto wspomnieć o roli komunikacji w związkach, zarówno pomiędzy przyjaciółmi, jak i partnerami. Jeśli osoba w depresji Cię odrzuca lub pomimo prób pomocy nie widzisz chęci na rozpoczęcie leczenia farmakologicznego i terapii, możesz jasno postawić granice: “Jeśli będę widziała/widział, że chcesz sobie pomóc, będę dla Ciebie wsparciem, w innym przypadku nie wiem, czy ta relacja będzie kontynuowana”. Bardzo ważne w przypadku motywowania osoby z depresją jest nieporównywanie jej do innych oraz odwoływanie się do tego, co chory może chcieć, a nie do tego, co powinien lub musi zrobić. Choremu najpewniej po prostu brakuje sił do zadbania o różnego rodzaju obowiązki i sprawy, dlatego też stwierdzenie, że “da radę” może doprowadzić do jeszcze gorszego samopoczucia.
Pomaganie osobie w depresji – jak pomagać, aby nie zapomnieć także o swoich uczuciach i potrzebach?
Bardzo często porównuje się depresję do innych chorób, związanych jednak stricte z fizycznym stanem organizmu, np. złamaniem nogi czy cukrzycą. W żadnym z podanych przykładów pomaganie nie polega jedynie na byciu oraz wsparciu osoby – potrzebne są leki, gips, należy dbać o poziom cukru lub poczekać, aż kość po odpowiednim ustawieniu jej się zrośnie. Również w przypadku depresji pomaganie nie polega tylko na obecności i wsparciu, zapewnionym przez bliskich, a potrzebna jest farmakoterapia. Warto o tym pamiętać, bowiem nie można od siebie wymagać, aby być – nomen omen – lekiem na całe zło. Najlepszą formą pomocy (także dla Ciebie) będzie wspólne poszukiwanie odpowiedniego specjalisty (psychiatry lub psychoterapeuty), pomoc w rejestracji na wizytę, a także ewentualne dotrzymanie towarzystwa podczas pierwszej wizyty. Z pewnością osobie z depresją będzie się łatwiej zmotywować do leczenia, jeśli otrzyma tego typu wsparcie. Warto więc pamiętać, że stan chorego nie zależy od Ciebie, a na pewno to nie Ty odpowiadasz za jego wyleczenie. Pomaganie to proces, który wymaga także od nas samych zadbania o siebie, jeśli więc czujesz, że musisz się na chwilę wycofać, nie czuj się winny lub winna. Bardzo dobrze jest po prostu budować sieć wsparcia, aby nikt nie poczuł, że na jego ramionach jest po prostu za dużo zmartwień.
Czy terapia to zawsze najważniejszy ważny aspekt leczenia depresji?
Terapia, pomimo tego, że jest bardzo istotnym procesem w leczeniu depresji, nie powinna być pierwszym krokiem osoby chorej. Przede wszystkim najpierw należy odwiedzić lekarza psychiatrę, który postawi diagnozę, przepisze leki i oceni, czy jest to dobry czas na rozpoczęcie współpracy z psychoterapeutą. Czasami bowiem najlepiej jest poczekać na efekty przepisanych antydepresantów, aby unormować nastrój chorego i przynajmniej częściowo “opanować” epizod depresyjny. Zdecydowanie jednak badania wskazują na to, że połączona terapia oraz farmakoterapia to najbardziej skuteczna metoda leczenia tej choroby. Przyczyn depresji może być naprawdę wiele. Czasami jej powody otoczenie może łatwo wyjaśnić (np. śmierć w bliskim otoczeniu chorego), a czasami wynika ona z zupełnie niezrozumiałych dla znajomych oraz rodziny powodów. Wpływ mogą też mieć inne choroby, hormony, poród, skłonności te mogą być także dziedziczne. Niezależnie od czynników, które miały wpływ na pojawienie się choroby, pamiętaj – najpierw psychiatra, a następnie terapia.
Ty także możesz potrzebować wsparcia – gdzie mogą szukać pomocy osoby, których bliscy zmagają się z depresją?
Pomaganie choremu oraz życie z bliską osobą w depresji jest bardzo obciążające również dla drugiej strony. Pamiętaj więc, że również i Ty możesz, a nawet powinieneś lub powinnaś, poszukać pomocy. Może to być terapia indywidualna (np. w naszym centrum Happy Life), wiele ośrodków oferuje także terapię grupową. Zastanów się, która z tych form spotkań będzie dla Ciebie najlepsza i nie bój się zadbać o swoje potrzeby oraz zdrowie psychiczne.